Czym jest, a czym nie jest lokalizacja?

Co kryje się pod pojęciem „lokalizacji”, które jest powszechnie stosowane w branży tłumaczeniowej? Nie chodzi przecież o żadne ze znaczeń zamieszczonych w słowniku języka polskiego. Jak pokrótce, a zarazem jednoznacznie i treściwie wytłumaczyć ciekawskim, którzy pytają, czym zajmuje się kierownik działu tłumaczeń i lokalizacji, że nie określa on zawodowo położenia różnych obiektów? Postaram się to uczynić w kilku poniższych akapitach.

Pojęcie lokalizacji odnosi się przede wszystkim do oprogramowania, gier komputerowych i stron internetowych (zwanych dalej łącznie produktami), a w pewnych okolicznościach także do tłumaczeń tekstów marketingowych. Poza branżą tłumaczeniową lokalizacji mogą być poddawane np. usługi.

Najprościej rzecz ujmując, lokalizacja polega na dostosowaniu tekstu tłumaczenia do wymogów kulturowych języka docelowego. Często jest ona wskazywana jako drugi etap procesu wprowadzania produktów na rynek regionalny, krajowy lub lokalny. W takich sytuacjach poza pierwszym etapem, obejmującym przetłumaczenie tekstu występującego w produktach, należy jeszcze odpowiednio dopasować dany tekst do realiów kulturowych obowiązujących w danym kraju, regionie lub w obrębie danej grupy użytkowników docelowych. Chodzi głównie o wybór odpowiedniego rejestru, używanie bądź nieużywanie wyrażeń o charakterze idiomatycznym, sposób formułowania komunikatów itp.

Oprócz dostosowania produktów w ich warstwie tekstowej często lokalizacji należy poddać również inne elementy, co wiąże się z koniecznością zastosowania się między innymi do następujących zaleceń:

• kwoty w walutach obcych muszą zostać przeliczone na kwoty w walucie obowiązującej w danym kraju;
• wartości w anglosaskim systemie jednostek miar muszą zostać przeliczone na wartości w metrycznym systemie jednostek miar lub odwrotnie;
• konieczne może być uwzględnienie dat świąt i dni wolnych od pracy;
• nazwy produktów lub usług mogą wymagać modyfikacji, tak aby brzmiały dobrze i nie budziły niepożądanych skojarzeń wśród użytkowników języka docelowego;
• konieczne może być uwzględnienie roli płci;
• należy wziąć pod uwagę skojarzenia, jakie niosą ze sobą kolory (np. w kulturze chińskiej kolor czerwony oznacza sukces, a zielony – niepowodzenie; w kulturze zachodniej jest odwrotnie).

Podczas lokalizacji niezwykle ważne jest uwzględnienie obowiązujących w danym kraju przepisów prawa. Jeśli są one inne niż w kraju, w którym sporządzono np. dokumentację techniczną produktu wprowadzanego do obrotu, konieczne może być dodanie odpowiednich klauzul lub ostrzeżeń.

Podsumowując, zlokalizowane produkty z założenia powinny być odbierane przez grupę docelową tak, jakby zostały stworzone w warunkach kulturowych i prawnych panujących w danym regionie czy kraju, mimo że w rzeczywistości jest inaczej.